Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Tài chính doanh nghiệp – Đề 2

Giá trị thời gian của tiền (time value of money) là một khái niệm nền tảng trong tài chính, dựa trên nguyên tắc rằng một khoản tiền nhận được hôm nay có giá trị hơn khoản tiền tương đương nhận được trong tương lai. Điều này là do tiền có khả năng sinh lời (có thể đầu tư để tạo ra lợi nhuận), bị ảnh hưởng bởi lạm phát (giảm sức mua theo thời gian) và rủi ro (rủi ro không nhận được tiền trong tương lai).

Chi phí sử dụng vốn (cost of capital), đặc biệt là WACC (Weighted Average Cost of Capital), là tỷ lệ chiết khấu phù hợp để sử dụng khi thẩm định các dự án đầu tư. Nó phản ánh mức sinh lời tối thiểu mà dự án cần đạt được để tạo ra giá trị cho doanh nghiệp.

Điểm hòa vốn (break-even point) là mức sản lượng hoặc doanh thu mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (cả chi phí cố định và chi phí biến đổi), khiến cho lợi nhuận bằng không. Doanh nghiệp không lãi cũng không lỗ tại điểm này.

Phân tích độ nhạy (sensitivity analysis) là một kỹ thuật quản lý rủi ro trong thẩm định dự án đầu tư. Nó giúp đánh giá mức độ ảnh hưởng của sự thay đổi của từng biến số đầu vào (ví dụ: doanh thu, chi phí, tỷ lệ chiết khấu) đến kết quả dự án (ví dụ: NPV, IRR). Qua đó, xác định các biến số quan trọng và nhạy cảm nhất đối với dự án.

Chỉ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) đo lường khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp bằng tài sản ngắn hạn. Công thức tính là Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ ngắn hạn.

Cấu trúc vốn tối ưu (optimal capital structure) là tỷ lệ nợ và vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp, mà tại đó giá trị doanh nghiệp được tối đa hóa. Cấu trúc này thường đạt được khi chi phí vốn bình quân gia quyền (WACC) là thấp nhất.

Hệ số Beta (β) trong mô hình định giá tài sản vốn (CAPM - Capital Asset Pricing Model) đo lường rủi ro hệ thống (systematic risk) của một cổ phiếu hoặc danh mục đầu tư. Beta thể hiện mức độ biến động giá của cổ phiếu so với biến động của thị trường chung.

Nhược điểm lớn nhất của phương pháp thời gian hoàn vốn (payback period) là nó bỏ qua giá trị thời gian của tiền. Nó không chiết khấu dòng tiền, do đó không phản ánh đúng giá trị thực tế của dòng tiền nhận được trong tương lai so với hiện tại.

Giá trị hiện tại thuần (NPV) được tính bằng cách lấy giá trị hiện tại của dòng tiền vào trừ đi chi phí đầu tư ban đầu. Do đó, việc tăng chi phí đầu tư ban đầu sẽ trực tiếp làm giảm NPV của dự án.

Hợp nhất và sáp nhập doanh nghiệp (M&A) là các chiến lược tăng trưởng bên ngoài, có thể được thực hiện vì nhiều mục đích khác nhau, bao gồm giảm chi phí, tăng hiệu quả hoạt động (hiệp lực), mở rộng thị phần, tiếp cận thị trường mới, đa dạng hóa ngành nghề kinh doanh, và nhiều mục tiêu chiến lược khác.

Phương pháp DCF định giá doanh nghiệp hoặc tài sản bằng cách chiết khấu các dòng tiền tự do (Free Cash Flow) dự kiến tạo ra trong tương lai về giá trị hiện tại. Nguyên tắc cốt lõi là giá trị tài sản nằm ở khả năng tạo ra dòng tiền trong tương lai.

Nguyên tắc thận trọng (prudence concept) là một nguyên tắc kế toán quan trọng, yêu cầu kế toán viên phải thận trọng trong việc ước tính và ghi nhận các khoản mục trên báo cáo tài chính. Nó bao gồm việc ghi nhận chi phí và lỗ khi có khả năng xảy ra, nhưng không ghi nhận doanh thu và lợi nhuận cho đến khi chắc chắn, nhằm tránh lạc quan quá mức về tình hình tài chính.

Vòng quay hàng tồn kho (inventory turnover) là chỉ số đo lường mức độ hiệu quả trong việc quản lý hàng tồn kho của doanh nghiệp. Nó cho biết hàng tồn kho được bán ra và thay thế bao nhiêu lần trong một kỳ nhất định. Vòng quay càng cao thường cho thấy hiệu quả quản lý hàng tồn kho tốt hơn.

Chi phí cơ hội của vốn chủ sở hữu (cost of equity) không phải là chi phí bằng tiền mặt trực tiếp mà là tỷ suất sinh lời kỳ vọng mà các nhà đầu tư có thể kiếm được từ các khoản đầu tư khác có mức độ rủi ro tương đương. Doanh nghiệp cần tạo ra lợi nhuận ít nhất bằng chi phí cơ hội này để bù đắp cho nhà đầu tư.

Đòn bẩy tài chính, thông qua việc sử dụng nợ, có thể khuếch đại lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) khi hoạt động kinh doanh hiệu quả. Tuy nhiên, nó cũng làm tăng rủi ro tài chính vì doanh nghiệp phải trả lãi vay và có nghĩa vụ trả nợ, đặc biệt khi hoạt động kinh doanh gặp khó khăn.

Rủi ro giao dịch (transaction exposure) phát sinh khi doanh nghiệp thực hiện các giao dịch mua bán hàng hóa, dịch vụ, vay nợ... bằng ngoại tệ. Sự biến động của tỷ giá hối đoái kể từ thời điểm giao dịch đến khi thanh toán có thể ảnh hưởng đến giá trị đồng nội tệ của dòng tiền giao dịch đó.

Nguyên tắc phù hợp (matching principle) yêu cầu doanh thu và chi phí liên quan trực tiếp đến việc tạo ra doanh thu đó phải được ghi nhận trong cùng một kỳ kế toán. Mục đích là để trình bày chính xác kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong từng kỳ.

Rủi ro hệ thống (systematic risk) là loại rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường hoặc một phần lớn thị trường, không thể loại bỏ bằng đa dạng hóa danh mục đầu tư. Nó còn được gọi là rủi ro thị trường hoặc rủi ro không thể đa dạng hóa.

Kỳ thu tiền bình quân (average collection period) hay còn gọi là số ngày phải thu tiền, đo lường thời gian trung bình kể từ khi bán hàng chịu cho đến khi doanh nghiệp thực sự thu được tiền từ khách hàng. Chỉ số này phản ánh hiệu quả quản lý khoản phải thu của doanh nghiệp.

Mục tiêu hàng đầu của quản lý tiền mặt trong vốn lưu động là đảm bảo doanh nghiệp có đủ tiền mặt để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn, chi phí hoạt động và các nghĩa vụ tài chính khác đúng hạn. Mặc dù tối đa hóa lợi nhuận từ tiền mặt cũng quan trọng, nhưng tính thanh khoản và khả năng đáp ứng nghĩa vụ là ưu tiên hàng đầu.

Phân tích tỷ số (ratio analysis) là một công cụ quan trọng trong phân tích tài chính doanh nghiệp. Bằng cách tính toán và so sánh các tỷ số tài chính (như tỷ số thanh khoản, tỷ số hoạt động, tỷ số sinh lời, tỷ số đòn bẩy), nhà phân tích có thể đánh giá được hiệu quả hoạt động, tình hình tài chính và khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Giá trái phiếu và lãi suất thị trường có mối quan hệ nghịch đảo. Khi lãi suất thị trường tăng, lợi suất yêu cầu của nhà đầu tư đối với trái phiếu tăng lên. Để trái phiếu trở nên hấp dẫn hơn, giá của chúng phải giảm xuống để lợi suất hiện hành tăng lên, bù đắp cho sự gia tăng của lãi suất thị trường.

Mục tiêu hàng đầu của quản trị tài chính doanh nghiệp là tối đa hóa giá trị tài sản ròng của chủ sở hữu, thể hiện qua giá cổ phiếu trên thị trường. Các mục tiêu khác như lợi nhuận kế toán, doanh thu, hay giảm chi phí chỉ là công cụ hoặc mục tiêu phụ trợ.

Bảng cân đối kế toán (Balance Sheet) là báo cáo tài chính trình bày một cách tổng quát tình hình tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.

Quyết định đầu tư (capital budgeting decision) là quá trình doanh nghiệp đánh giá và lựa chọn các dự án đầu tư dài hạn (ví dụ: mua sắm tài sản cố định, mở rộng nhà máy, đầu tư vào R&D). Đây là một trong ba quyết định tài chính quan trọng nhất của doanh nghiệp.

Tỷ suất sinh lời nội bộ (IRR - Internal Rate of Return) là tỷ lệ chiết khấu mà tại đó giá trị hiện tại thuần (NPV) của dự án bằng không. IRR thể hiện tỷ suất sinh lời thực tế mà dự án mang lại, và thường được so sánh với chi phí sử dụng vốn để đưa ra quyết định đầu tư.

Công cụ phái sinh (derivatives) như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn, hợp đồng hoán đổi... được sử dụng chủ yếu cho mục đích phòng ngừa rủi ro (hedging). Doanh nghiệp sử dụng derivatives để giảm thiểu rủi ro biến động giá cả hàng hóa, lãi suất, tỷ giá hối đoái và các rủi ro tài chính khác.

Chính sách cổ tức bằng tiền mặt cố định (constant dividend payout ratio) là chính sách trả một khoản cổ tức bằng tiền mặt không đổi theo thời gian. Đây là chính sách ổn định nhất vì nhà đầu tư có thể dự đoán được dòng tiền cổ tức hàng năm, ít bị biến động theo lợi nhuận của doanh nghiệp.

Phân tích SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) là công cụ chiến lược được sử dụng để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu bên trong doanh nghiệp, cũng như cơ hội và thách thức từ môi trường bên ngoài. Trong tài chính doanh nghiệp, SWOT giúp đánh giá tổng quan về bối cảnh kinh doanh để đưa ra quyết định phù hợp.

Rủi ro hoạt động (operating risk) liên quan đến sự biến động trong lợi nhuận hoạt động (EBIT) của doanh nghiệp. Đòn bẩy hoạt động (operating leverage), xuất phát từ chi phí cố định trong hoạt động, là yếu tố chính ảnh hưởng đến rủi ro hoạt động. Đòn bẩy hoạt động cao làm tăng độ nhạy của lợi nhuận hoạt động đối với sự thay đổi doanh thu.