Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kháng sinh – Đề 7

Vancomycin là một kháng sinh glycopeptide, có hiệu quả đặc biệt đối với vi khuẩn Gram dương, đặc biệt là các chủng Staphylococcus aureus kháng methicillin (MRSA) và các vi khuẩn Gram dương khác kháng beta-lactam.

Vi khuẩn kháng carbapenem (CRE) là một nhóm vi khuẩn Gram âm kháng lại hầu hết các loại kháng sinh, kể cả carbapenem (một nhóm kháng sinh mạnh). Nhiễm trùng do CRE rất khó điều trị, thường dẫn đến tỷ lệ tử vong cao và là một mối đe dọa lớn đối với y tế công cộng.

Kháng sinh beta-lactam (như penicillin, cephalosporin, carbapenem) được gọi như vậy vì chúng có cấu trúc vòng beta-lactam, vòng này cần thiết cho hoạt tính kháng khuẩn của nhóm thuốc này.

Sử dụng kháng sinh phổ rộng cho tất cả bệnh nhân nhập viện là một biện pháp KHÔNG phù hợp và có hại, vì nó làm tăng nguy cơ kháng kháng sinh và nhiễm trùng cơ hội. Các biện pháp quan trọng để kiểm soát kháng kháng sinh trong bệnh viện bao gồm vệ sinh tay, giám sát sử dụng kháng sinh hợp lý, chương trình quản lý sử dụng kháng sinh và cách ly bệnh nhân nhiễm vi khuẩn kháng thuốc.

Ciprofloxacin là một fluoroquinolone, có phổ kháng khuẩn rộng bao gồm nhiều vi khuẩn Gram âm, thường được sử dụng để điều trị các nhiễm trùng do vi khuẩn Gram âm như nhiễm trùng đường tiết niệu và nhiễm trùng đường ruột.

Phản ứng Jarisch-Herxheimer là một phản ứng viêm cấp tính có thể xảy ra khi điều trị các bệnh do xoắn khuẩn như giang mai, bệnh Lyme bằng kháng sinh. Phản ứng này xảy ra do sự giải phóng các chất từ vi khuẩn chết hàng loạt, gây ra các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, đau cơ, đau đầu.

Rifampicin là một kháng sinh thuộc nhóm rifamycin, là một trong những thuốc kháng lao thiết yếu, thường được sử dụng trong phác đồ điều trị lao phối hợp.

Macrolide là nhóm kháng sinh ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn bằng cách gắn vào tiểu đơn vị ribosome 50S, ngăn chặn quá trình kéo dài chuỗi polypeptide, do đó ức chế sự phát triển của vi khuẩn.

Sử dụng kháng sinh không đúng cách (ví dụ: khi không cần thiết, không đủ liều, không đủ thời gian) có thể tiêu diệt các vi khuẩn nhạy cảm, nhưng lại tạo áp lực chọn lọc, giúp các vi khuẩn kháng thuốc có cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn do giảm cạnh tranh từ vi khuẩn nhạy cảm.

Trong nhiễm trùng nhẹ, sử dụng kháng sinh phổ hẹp (chỉ tác động lên một số loại vi khuẩn nhất định) sẽ ít gây ảnh hưởng đến hệ vi sinh vật đường ruột hơn và giảm áp lực chọn lọc kháng thuốc so với kháng sinh phổ rộng (tác động lên nhiều loại vi khuẩn). Điều này giúp duy trì sự cân bằng hệ vi sinh vật và giảm nguy cơ kháng kháng sinh.

Ciprofloxacin là một fluoroquinolone, một nhóm con của quinolone. Quinolone và fluoroquinolone hoạt động bằng cách ức chế enzyme DNA gyrase và topoisomerase IV, cần thiết cho quá trình sao chép và sửa chữa DNA của vi khuẩn.

Beta-lactamase là enzyme do một số vi khuẩn sản xuất ra, phá hủy vòng beta-lactam của kháng sinh, gây kháng thuốc. Thuốc ức chế beta-lactamase (như acid clavulanic, sulbactam, tazobactam) khi kết hợp với kháng sinh beta-lactam sẽ ức chế enzyme beta-lactamase, bảo vệ kháng sinh khỏi bị phá hủy, từ đó mở rộng phổ kháng khuẩn và khắc phục tình trạng kháng thuốc.

Aminoglycoside như gentamicin, amikacin có thể gây độc tính trên thận (suy thận) và độc tính trên tai (gây điếc, mất thính giác), đây là những tác dụng phụ quan trọng cần theo dõi khi sử dụng nhóm kháng sinh này.

Kháng kháng sinh là hiện tượng vi khuẩn thay đổi và phát triển cơ chế để chống lại tác dụng của kháng sinh, khiến kháng sinh trở nên kém hiệu quả hoặc mất hiệu quả trong việc điều trị nhiễm trùng.

Penicillin và các kháng sinh beta-lactam khác hoạt động bằng cách ức chế quá trình tổng hợp peptidoglycan, một thành phần quan trọng của vách tế bào vi khuẩn, dẫn đến vách tế bào yếu và vi khuẩn bị ly giải.

Phối hợp kháng sinh thường chỉ được sử dụng trong các trường hợp nhiễm trùng nặng, phức tạp, khi nhiễm trùng do nhiều loại vi khuẩn gây ra (nhiễm trùng đa vi khuẩn), hoặc khi vi khuẩn gây bệnh kháng nhiều loại kháng sinh (kháng đa kháng sinh). Việc phối hợp cần được cân nhắc kỹ lưỡng do có thể tăng tác dụng phụ và nguy cơ kháng thuốc.

Kháng sinh phổ rộng tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn khác nhau, bao gồm cả vi khuẩn có lợi. Điều này có thể dẫn đến rối loạn hệ vi sinh vật đường ruột, tạo điều kiện cho vi khuẩn kháng thuốc phát triển và gây ra các nhiễm trùng cơ hội như nhiễm Clostridium difficile.

Polymyxin (colistin) là kháng sinh polypeptid, có độc tính cao (đặc biệt trên thận và thần kinh) nên thường chỉ được sử dụng như 'kháng sinh cuối cùng' để điều trị các nhiễm trùng nặng do vi khuẩn Gram âm đa kháng (như Acinetobacter, Pseudomonas, Klebsiella), khi các kháng sinh khác không còn hiệu quả.

Sử dụng kháng sinh trong chăn nuôi (đặc biệt là sử dụng không hợp lý) tạo áp lực chọn lọc, thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn kháng kháng sinh ở động vật. Các vi khuẩn kháng thuốc này có thể lây lan sang người qua thực phẩm hoặc môi trường, làm gia tăng tình trạng kháng kháng sinh trong cộng đồng và gây khó khăn trong điều trị nhiễm trùng ở người.

Cảm cúm (Influenza) là bệnh do virus gây ra, trong khi kháng sinh chỉ có tác dụng đối với vi khuẩn. Do đó, kháng sinh không hiệu quả trong điều trị cảm cúm và các bệnh do virus khác.

Tetracycline có thể gắn vào canxi trong răng và xương đang phát triển ở trẻ em, gây ra tình trạng răng bị đổi màu vĩnh viễn (thường là màu vàng hoặc xám). Do đó, tetracycline thường chống chỉ định cho trẻ em dưới 8 tuổi và phụ nữ có thai.

Sử dụng kháng sinh hợp lý là biện pháp quan trọng nhất để giảm thiểu kháng kháng sinh. Điều này bao gồm chỉ sử dụng kháng sinh khi có nhiễm trùng do vi khuẩn và tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ về loại kháng sinh, liều lượng và thời gian điều trị.

Daptomycin là một kháng sinh lipopeptide, có cơ chế tác động độc đáo là gắn vào màng tế bào chất của vi khuẩn Gram dương và tạo ra các kênh ion, dẫn đến mất cân bằng điện hóa, làm ngừng quá trình tổng hợp DNA, RNA và protein, cuối cùng gây chết tế bào vi khuẩn.

Azithromycin thuộc nhóm macrolide, có cơ chế tác động khác với penicillin và cephalosporin. Do đó, ở bệnh nhân dị ứng penicillin, azithromycin (hoặc các macrolide khác) thường được coi là lựa chọn thay thế an toàn. Tuy nhiên, cần lưu ý về khả năng dị ứng chéo giữa penicillin và cephalosporin (đặc biệt là cephalosporin thế hệ 1), carbapenem cũng có thể có dị ứng chéo với penicillin nhưng tỷ lệ thấp hơn.

Xét nghiệm công thức máu và CRP có thể giúp phân biệt nhiễm trùng do vi khuẩn (thường bạch cầu đa nhân trung tính và CRP tăng cao) và nhiễm trùng do virus (thường bạch cầu lympho tăng, CRP ít tăng hoặc bình thường), từ đó giúp bác sĩ quyết định có nên sử dụng kháng sinh hay không.

Metronidazole là một kháng sinh và thuốc chống ký sinh trùng có hiệu quả đặc biệt đối với vi khuẩn kỵ khí (ví dụ: Clostridium difficile, Bacteroides) và một số ký sinh trùng (ví dụ: Trichomonas vaginalis, Giardia lamblia).

Kháng sinh dự phòng chỉ nên được sử dụng trong các tình huống cụ thể có nguy cơ nhiễm trùng cao, như trước phẫu thuật sạch nhưng có nguy cơ nhiễm trùng, hoặc ở những người có hệ miễn dịch suy yếu. Mục đích là ngăn ngừa nhiễm trùng xảy ra, không phải để tăng cường sức đề kháng thông thường.

Kháng sinh đồ là xét nghiệm giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và đánh giá độ nhạy cảm (hay khả năng kháng) của vi khuẩn đó với các loại kháng sinh khác nhau, từ đó giúp bác sĩ lựa chọn kháng sinh phù hợp và hiệu quả nhất.

Kháng sinh là các chất có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp, có tác dụng kháng lại vi sinh vật, thường là vi khuẩn, bằng cách ức chế sự phát triển hoặc tiêu diệt chúng.

Linezolid là một kháng sinh oxazolidinone, có hiệu quả đặc biệt đối với vi khuẩn Gram dương, bao gồm cả các chủng kháng vancomycin (VRE - Enterococcus kháng vancomycin) và MRSA (Staphylococcus aureus kháng methicillin). Nó được sử dụng trong các nhiễm trùng nặng do các vi khuẩn Gram dương kháng thuốc này.