Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Kháng sinh – Đề 2

Nhóm kháng sinh beta-lactam là một nhóm lớn và quan trọng, bao gồm các phân nhóm chính như Penicillin, Cephalosporin và Carbapenem. Tất cả các kháng sinh trong nhóm này đều có cấu trúc vòng beta-lactam và cơ chế tác động chung là ức chế tổng hợp vách tế bào vi khuẩn.

Tetracycline có thể gây ra tác dụng phụ đặc biệt ở trẻ em dưới 8 tuổi, đó là gây vàng răng vĩnh viễn và chậm phát triển xương. Do đó, tetracycline thường không được khuyến cáo sử dụng cho trẻ em trong độ tuổi này.

Rifampicin là một chất gây cảm ứng enzyme mạnh, có thể tăng cường chuyển hóa của nhiều loại thuốc trong gan, bao gồm warfarin (thuốc chống đông máu) và thuốc tránh thai đường uống. Điều này có thể làm giảm nồng độ và hiệu quả của các thuốc này. Cần điều chỉnh liều warfarin và sử dụng biện pháp tránh thai khác khi dùng chung với rifampicin.

Colistin (polymyxin E) là một kháng sinh polypeptide, thường được sử dụng 'cuối cùng' để điều trị các nhiễm trùng nặng do vi khuẩn Gram âm đa kháng thuốc, đặc biệt là Carbapenem-resistant Enterobacteriaceae (CRE), Pseudomonas aeruginosa và Acinetobacter baumannii. Tác dụng phụ chính cần quan tâm của colistin là độc tính trên thận (nephrotoxicity) và thần kinh (neurotoxicity).

Sử dụng kháng sinh không đúng cách (ví dụ: không đúng liều lượng, không đủ thời gian, không đúng loại kháng sinh, dùng khi không cần thiết) là một trong những nguyên nhân chính gây ra tình trạng kháng kháng sinh. Kháng kháng sinh làm cho việc điều trị các bệnh nhiễm trùng trở nên khó khăn hơn, kéo dài thời gian bệnh, tăng chi phí điều trị và có thể dẫn đến các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng hơn, thậm chí tử vong trong tương lai.

Fosfomycin có cơ chế tác động độc đáo là ức chế tổng hợp vách tế bào vi khuẩn tại giai đoạn rất sớm (ức chế enzyme MurA). Nó thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu không biến chứng (UTI) do E. coli và Enterococcus faecalis, đặc biệt ở phụ nữ.

Một số loại kháng sinh, đặc biệt là rifampicin và một số penicillin, có thể làm giảm hiệu quả của thuốc tránh thai đường uống bằng cách tăng cường chuyển hóa estrogen và progestin trong gan. Do đó, phụ nữ sử dụng thuốc tránh thai đường uống cần được tư vấn về việc sử dụng thêm biện pháp tránh thai khác trong thời gian dùng kháng sinh và một thời gian sau đó.

Polymyxin B là một kháng sinh polypeptide có cơ chế tác động chính là phá hủy màng tế bào vi khuẩn. Nó gắn vào phospholipid của màng tế bào vi khuẩn Gram âm, làm thay đổi tính thấm của màng và gây ly giải tế bào. Do độc tính cao, polymyxin B thường chỉ được sử dụng trong các trường hợp nhiễm trùng nặng do vi khuẩn Gram âm đa kháng thuốc khi các kháng sinh khác không còn hiệu quả.

Kháng kháng sinh là hiện tượng vi khuẩn phát triển khả năng chống lại tác dụng của kháng sinh. Điều này có nghĩa là kháng sinh không còn hiệu quả trong việc tiêu diệt hoặc kiểm soát sự phát triển của vi khuẩn đó.

Tigecycline là một kháng sinh thuộc nhóm tetracycline, nhưng nó là một dẫn xuất glycylcycline mới, có phổ tác dụng rất rộng, bao gồm cả nhiều loại vi khuẩn Gram dương, Gram âm và vi khuẩn kỵ khí, cũng như các vi khuẩn đa kháng thuốc như MRSA, VRE và vi khuẩn Gram âm sinh ESBL. Tuy nhiên, cần lưu ý về nguy cơ tử vong tăng lên khi sử dụng tigecycline cho một số loại nhiễm trùng.

Kháng sinh quinolone có thể tạo phức chelat với các cation đa hóa trị như canxi, magie, nhôm, sắt có trong các sản phẩm như thuốc kháng axit, sữa và các chế phẩm từ sữa, thuốc bổ sung sắt. Điều này làm giảm sự hấp thu của quinolone, giảm hiệu quả điều trị. Do đó, cần tránh dùng chung quinolone với các sản phẩm này hoặc uống cách xa nhau ít nhất 2-4 giờ.

Viêm đại tràng giả mạc là một tình trạng viêm nhiễm đại tràng do Clostridium difficile gây ra, thường liên quan đến việc sử dụng kháng sinh, đặc biệt là clindamycin và các kháng sinh phổ rộng khác. Kháng sinh có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, tạo điều kiện cho C. difficile phát triển quá mức và gây bệnh.

Ciprofloxacin là một kháng sinh quinolone thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu không biến chứng (UTI) do phổ tác dụng rộng trên các vi khuẩn Gram âm thường gặp gây UTI. Tuy nhiên, việc sử dụng quinolone cần cân nhắc do nguy cơ kháng thuốc và các tác dụng phụ khác.

Penicillin là một loại kháng sinh beta-lactam, cơ chế chính của nó là ức chế quá trình tổng hợp vách tế bào vi khuẩn. Vách tế bào rất quan trọng cho sự sống của vi khuẩn, và việc ức chế tổng hợp vách tế bào dẫn đến vi khuẩn bị suy yếu và chết.

Nguyên tắc sử dụng kháng sinh hợp lý bao gồm việc chỉ sử dụng kháng sinh khi có bằng chứng nhiễm khuẩn do vi khuẩn (không dùng cho nhiễm virus), lựa chọn kháng sinh phù hợp với loại vi khuẩn gây bệnh (tốt nhất là dựa trên kết quả kháng sinh đồ), sử dụng đúng liều lượng, đúng đường dùng và đủ thời gian theo chỉ định của bác sĩ. Tránh sử dụng kháng sinh bừa bãi, không cần thiết hoặc tự ý mua và sử dụng.

Kháng sinh dự phòng được sử dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng xảy ra, thường trong các tình huống có nguy cơ nhiễm trùng cao, ví dụ như trước khi phẫu thuật (đặc biệt là phẫu thuật sạch - nhiễm bẩn), trước khi làm thủ thuật nha khoa ở bệnh nhân có nguy cơ viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn, hoặc sau khi tiếp xúc với bệnh truyền nhiễm.

Rối loạn tiêu hóa, như tiêu chảy, buồn nôn, đau bụng, là một trong những tác dụng phụ phổ biến nhất của kháng sinh. Điều này xảy ra do kháng sinh có thể tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi trong đường ruột, gây mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột.

Linezolid là một kháng sinh thuộc nhóm oxazolidinone. Nó có tác dụng đặc biệt quan trọng trên các vi khuẩn Gram dương kháng thuốc, bao gồm Staphylococcus aureus kháng Methicillin (MRSA), Enterococcus kháng Vancomycin (VRE) và Streptococcus pneumoniae kháng penicillin. Linezolid được sử dụng trong điều trị các nhiễm trùng nghiêm trọng do các vi khuẩn này.

Kháng sinh macrolide có phổ tác dụng chủ yếu trên vi khuẩn Gram dương và các vi khuẩn nội bào như Mycoplasma pneumoniae và Chlamydia trachomatis. Chúng thường được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, nhiễm trùng da và mô mềm do các loại vi khuẩn này.

Staphylococcus aureus kháng Methicillin (MRSA) là một loại vi khuẩn gây nhiễm trùng bệnh viện nguy hiểm, nổi tiếng với khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, đặc biệt là các kháng sinh beta-lactam như Methicillin và các penicillin khác. MRSA là một thách thức lớn trong điều trị nhiễm trùng bệnh viện.

Kháng sinh (antibiotics) là các chất có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn. Chúng không có tác dụng đối với virus, nấm hoặc các tác nhân gây bệnh khác.

Việc sử dụng kháng sinh không cần thiết, đặc biệt là trong trường hợp nhiễm virus (vì kháng sinh không có tác dụng với virus), là một trong những nguyên nhân chính làm tăng tình trạng kháng kháng sinh. Sử dụng kháng sinh bừa bãi tạo áp lực chọn lọc, giúp các vi khuẩn kháng thuốc phát triển mạnh hơn.

Kháng sinh phổ rộng có khả năng tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của một phạm vi rộng lớn các loại vi khuẩn, bao gồm cả vi khuẩn Gram dương và Gram âm. Chúng thường được sử dụng khi chưa xác định được chính xác loại vi khuẩn gây bệnh.

Aminoglycoside là một nhóm kháng sinh có cơ chế tác động chính là ức chế tổng hợp protein của vi khuẩn. Chúng gắn vào ribosome của vi khuẩn, gây ra sự đọc sai mã di truyền và sản xuất protein bất thường, dẫn đến ức chế sự phát triển và tiêu diệt vi khuẩn.

Xét nghiệm kháng sinh đồ (antibiogram) là xét nghiệm được thực hiện để xác định loại kháng sinh nào có hiệu quả nhất trong việc tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh cụ thể. Kết quả kháng sinh đồ giúp bác sĩ lựa chọn kháng sinh phù hợp và hiệu quả cho bệnh nhân.

Vancomycin là một kháng sinh glycopeptide, chủ yếu có tác dụng trên vi khuẩn Gram dương. Nó thường được sử dụng để điều trị các nhiễm trùng nặng do vi khuẩn Gram dương kháng các kháng sinh khác, đặc biệt là Staphylococcus aureus kháng Methicillin (MRSA) và các nhiễm trùng do Clostridium difficile.

Daptomycin là một kháng sinh cyclic lipopeptide có cơ chế tác động độc đáo là gây rối loạn chức năng màng tế bào vi khuẩn Gram dương bằng cách tạo kênh ion. Nó gắn vào màng tế bào, gây khử cực màng và làm mất cân bằng ion, dẫn đến ức chế tổng hợp DNA, RNA và protein, cuối cùng gây chết tế bào vi khuẩn.

Metronidazole là một kháng sinh nitroimidazole có hiệu quả đặc biệt đối với vi khuẩn kỵ khí (vi khuẩn phát triển trong môi trường thiếu oxy) và một số loại ký sinh trùng (ví dụ: Trichomonas vaginalis, Giardia lamblia, Entamoeba histolytica). Nó thường được sử dụng để điều trị nhiễm trùng kỵ khí trong ổ bụng, nhiễm trùng răng miệng và các bệnh do ký sinh trùng đường ruột.

Ceftaroline là một cephalosporin thế hệ thứ 5. Điểm đặc biệt của ceftaroline là nó có hoạt tính tốt trên Staphylococcus aureus kháng Methicillin (MRSA) và Streptococcus pneumoniae kháng penicillin, trong khi các cephalosporin thế hệ trước thường không có tác dụng trên MRSA.

Kháng sinh aminoglycoside (ví dụ: gentamicin, amikacin) có thể gây độc tính trên thận (nephrotoxicity) và thính giác (ototoxicity). Do đó, cần theo dõi chức năng thận và thính giác khi sử dụng aminoglycoside, đặc biệt ở bệnh nhân có yếu tố nguy cơ.