Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Phân tích báo cáo tài chính – Đề 8

Chỉ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) đo lường tỷ lệ giữa nợ phải trả và vốn chủ sở hữu. Nó cho biết doanh nghiệp đang sử dụng bao nhiêu nợ so với vốn chủ sở hữu để tài trợ cho hoạt động kinh doanh, phản ánh mức độ đòn bẩy tài chính.

Báo cáo tài chính hợp nhất được lập để trình bày tình hình tài chính và kết quả hoạt động kinh doanh của một tập đoàn công ty mẹ và các công ty con như một đơn vị kinh tế thống nhất. Mục đích chính là cung cấp cái nhìn tổng quan về sức khỏe tài chính của cả tập đoàn.

Phân tích dọc (vertical analysis) hay phân tích cơ cấu thường được áp dụng cho Bảng cân đối kế toán và Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Nó thể hiện tỷ trọng của từng khoản mục so với một chỉ tiêu gốc (ví dụ: tỷ trọng của từng loại tài sản so với tổng tài sản).

ROE (Return on Equity) hay Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu đo lường mức lợi nhuận mà doanh nghiệp tạo ra trên mỗi đồng vốn chủ sở hữu. Nó phản ánh hiệu quả sử dụng vốn của chủ sở hữu.

Trong phân tích tín dụng (credit analysis), mục tiêu chính của việc phân tích báo cáo tài chính là đánh giá rủi ro tín dụng, tức là khả năng doanh nghiệp có thể trả nợ gốc và lãi đúng hạn hay không. Dựa trên phân tích này, tổ chức tín dụng sẽ quyết định có nên cấp tín dụng và với điều kiện nào.

Phân tích common-size (phân tích tỷ trọng) chuyển các số liệu tuyệt đối trong báo cáo tài chính thành tỷ lệ phần trăm so với một chỉ tiêu gốc (ví dụ: tỷ trọng từng khoản mục tài sản so với tổng tài sản). Điều này cho phép so sánh cấu trúc tài chính và hiệu quả hoạt động giữa các doanh nghiệp có quy mô khác nhau một cách trực quan hơn, vì đã loại bỏ yếu tố quy mô.

Chỉ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) được coi là khắt khe hơn chỉ số thanh toán hiện hành vì nó loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn. Hàng tồn kho có thể không dễ dàng chuyển đổi thành tiền mặt trong ngắn hạn, do đó chỉ số thanh toán nhanh cho thấy khả năng thanh toán thực tế và tức thời hơn.

Chỉ số PEG (Price/Earnings to Growth) được sử dụng để đánh giá xem cổ phiếu có được định giá hợp lý, thấp hay cao so với tiềm năng tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp. PEG kết hợp cả P/E và tỷ lệ tăng trưởng lợi nhuận dự kiến.

Phân tích xu hướng (trend analysis) hay phân tích theo chiều ngang là việc xem xét sự biến động của các chỉ tiêu tài chính qua nhiều kỳ kế toán liên tiếp (ví dụ: 3-5 năm). Nó giúp nhận diện xu hướng tăng giảm và dự đoán tình hình trong tương lai.

Chỉ số biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) được tính bằng cách chia lợi nhuận ròng cho doanh thu thuần. Nó thể hiện tỷ lệ lợi nhuận ròng mà doanh nghiệp tạo ra trên mỗi đồng doanh thu, phản ánh khả năng sinh lời sau khi trừ đi tất cả chi phí.

Chỉ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) là một chỉ số thanh toán ngắn hạn, được tính bằng cách chia tài sản ngắn hạn cho nợ ngắn hạn. Nó đánh giá khả năng doanh nghiệp thanh toán các nghĩa vụ ngắn hạn bằng tài sản ngắn hạn.

Chỉ số P/E (Price-to-Earnings Ratio) hay Hệ số giá trên lợi nhuận là một chỉ số định giá cổ phiếu phổ biến. Nó so sánh giá thị trường hiện tại của cổ phiếu với lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS). P/E cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu đồng cho mỗi đồng lợi nhuận của doanh nghiệp.

Phân tích DuPont phân tích ROE (Return on Equity) thành ba thành phần chính: Biên lợi nhuận ròng (Net Profit Margin), Vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover) và Đòn bẩy tài chính (Equity Multiplier). Điều này giúp hiểu rõ hơn các yếu tố ảnh hưởng đến ROE.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh âm (Net cash flow from operating activities) thường là dấu hiệu cảnh báo, cho thấy doanh nghiệp có thể không đủ tiền mặt từ hoạt động chính để trang trải chi phí hoạt động và tái đầu tư. Nó có thể dẫn đến các vấn đề thanh khoản.

Khi bắt đầu phân tích, nhà phân tích nên ưu tiên xem xét các báo cáo tài chính chính (Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và Báo cáo lưu chuyển tiền tệ). Đây là những báo cáo cốt lõi cung cấp bức tranh tổng quan về tình hình tài chính và hoạt động của doanh nghiệp.

Trong môi trường lạm phát cao, giá trị ghi sổ của tài sản (đặc biệt là hàng tồn kho và tài sản cố định) có thể không phản ánh giá trị thị trường thực tế. Chi phí khấu hao và giá vốn hàng bán có thể bị ghi nhận thấp hơn so với giá trị hiện tại, ảnh hưởng đến lợi nhuận và các chỉ số tài chính khác. Cần điều chỉnh hoặc xem xét ảnh hưởng của lạm phát khi phân tích.

Điểm hòa vốn (break-even point) là mức doanh thu hoặc sản lượng mà tại đó tổng doanh thu vừa đủ bù đắp tổng chi phí (cả chi phí cố định và chi phí biến đổi). Tại điểm hòa vốn, doanh nghiệp không tạo ra lợi nhuận cũng không bị lỗ.

Phân tích báo cáo tài chính tập trung vào việc sử dụng thông tin tài chính đã được lập để đưa ra các quyết định kinh tế, như đầu tư, cho vay, hoặc quản lý doanh nghiệp. Các lựa chọn khác liên quan đến quá trình lập, kiểm toán hoặc tuân thủ, không phải mục đích cốt lõi của phân tích.

Tỷ suất lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) được tính bằng cách lấy lợi nhuận gộp chia cho doanh thu thuần. Lợi nhuận gộp lại được tính bằng doanh thu thuần trừ đi giá vốn hàng bán. Do đó, giá vốn hàng bán được so sánh trực tiếp với doanh thu thuần trong phép tính này.

Chất lượng lợi nhuận (earnings quality) không chỉ đơn thuần là số lượng lợi nhuận mà còn là tính bền vững, ổn định và đáng tin cậy của lợi nhuận đó. Lợi nhuận chất lượng cao là lợi nhuận có khả năng duy trì trong tương lai và không bị ảnh hưởng bởi các thủ thuật kế toán hoặc các yếu tố không bền vững.

Chỉ số vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover) đo lường hiệu quả sử dụng tổng tài sản của doanh nghiệp để tạo ra doanh thu. Nó cho biết với mỗi đồng tài sản, doanh nghiệp tạo ra được bao nhiêu đồng doanh thu.

Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) là báo cáo tài chính trình bày các yếu tố tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, thường là cuối kỳ kế toán.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Cash Flow Statement) trình bày chi tiết các dòng tiền vào và dòng tiền ra của doanh nghiệp trong kỳ, phân loại theo hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Nó cung cấp thông tin quan trọng về khả năng tạo tiền và sử dụng tiền của doanh nghiệp.

Nguyên tắc nhất quán (consistency principle) yêu cầu doanh nghiệp áp dụng nhất quán các phương pháp kế toán qua các kỳ. Điều này giúp cho việc so sánh báo cáo tài chính của doanh nghiệp qua thời gian và so sánh giữa các doanh nghiệp trở nên ý nghĩa và đáng tin cậy hơn, vì loại bỏ được sự biến động do thay đổi phương pháp kế toán.

Phân tích báo cáo tài chính không chỉ dừng lại ở các chỉ số định lượng. Các yếu tố định tính như chất lượng quản lý, lợi thế cạnh tranh, mô hình kinh doanh, rủi ro ngành và môi trường kinh doanh có vai trò quan trọng trong việc đánh giá toàn diện sức khỏe và triển vọng của doanh nghiệp.

Chỉ số EPS (Earnings Per Share) hay Lợi nhuận trên mỗi cổ phần được tính bằng cách lấy lợi nhuận sau thuế chia cho số lượng cổ phiếu phổ thông đang lưu hành. Lợi nhuận sau thuế là một chỉ tiêu trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh.

Khi so sánh giữa các doanh nghiệp, đặc biệt là trong cùng ngành, cần lưu ý đến sự khác biệt về chính sách kế toán (ảnh hưởng đến các chỉ số), quy mô (doanh nghiệp lớn và nhỏ có cơ cấu chi phí khác nhau), và mô hình kinh doanh (ví dụ: bán lẻ so với sản xuất). So sánh cần được đặt trong bối cảnh cụ thể.

Rủi ro tín dụng (credit risk) hay rủi ro vỡ nợ (default risk) là rủi ro doanh nghiệp không thể thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ khi đến hạn. Đây là một trong những rủi ro tài chính quan trọng nhất cần được đánh giá khi phân tích báo cáo tài chính.

Một trong những hạn chế lớn nhất của phân tích tỷ số là sự khác biệt trong các chính sách kế toán giữa các doanh nghiệp có thể làm giảm tính so sánh. Ngoài ra, tỷ số chỉ là một phần của bức tranh tài chính, cần kết hợp với phân tích định tính và các thông tin khác.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Cash flow from investing activities) bao gồm các giao dịch liên quan đến mua sắm và thanh lý tài sản dài hạn (ví dụ: tài sản cố định, bất động sản đầu tư, đầu tư tài chính dài hạn). Tiền chi mua sắm tài sản cố định là một dòng tiền ra từ hoạt động đầu tư.