Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Phân tích báo cáo tài chính – Đề 6

Báo cáo tài chính phản ánh tình hình hoạt động và tài chính của doanh nghiệp trong quá khứ. Mặc dù phân tích báo cáo tài chính có thể giúp dự đoán tương lai, nhưng nó vẫn dựa trên dữ liệu lịch sử và có thể không phản ánh đầy đủ các yếu tố thay đổi trong tương lai.

Tỷ số thanh toán hiện hành (Current Ratio) được tính bằng Tài sản ngắn hạn chia cho Nợ ngắn hạn, thể hiện khả năng doanh nghiệp sử dụng tài sản ngắn hạn để thanh toán các khoản nợ ngắn hạn.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu (Debt-to-Equity Ratio) là chỉ số thuộc nhóm chỉ số đòn bẩy tài chính (solvency ratio), đánh giá cơ cấu vốn và rủi ro tài chính. Các chỉ số còn lại (tỷ số thanh toán hiện hành, tỷ số thanh toán nhanh, tỷ lệ tiền mặt trên nợ ngắn hạn) đều là các chỉ số thanh khoản (liquidity ratio), đánh giá khả năng thanh toán nợ ngắn hạn.

Đối với ngành bán lẻ như chuỗi siêu thị, vòng quay hàng tồn kho là chỉ số quan trọng để đánh giá hiệu quả quản lý hàng tồn kho và tốc độ bán hàng. Vòng quay hàng tồn kho cao thường cho thấy siêu thị bán hàng nhanh và hiệu quả.

Đòn bẩy tài chính sử dụng nợ để khuếch đại lợi nhuận cho vốn chủ sở hữu. Khi doanh nghiệp sử dụng nợ vay hiệu quả, lợi nhuận tạo ra từ tài sản (bao gồm cả tài sản hình thành từ nợ vay) cao hơn chi phí lãi vay, ROE sẽ tăng lên. Tuy nhiên, đòn bẩy tài chính cũng làm tăng rủi ro tài chính.

Vòng quay hàng tồn kho cao cho thấy doanh nghiệp bán hàng nhanh và hiệu quả, hàng tồn kho không bị ứ đọng, thể hiện quản lý hàng tồn kho tốt. Tuy nhiên, quá cao cũng có thể là dấu hiệu hàng tồn kho quá thấp, có thể gây mất cơ hội bán hàng.

Hệ số thanh toán lãi vay (Interest Coverage Ratio) được tính bằng Lợi nhuận trước lãi vay và thuế (EBIT) chia cho Chi phí lãi vay. Nó đánh giá khả năng doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận đủ để trả lãi vay, thể hiện mức độ an toàn về khả năng trả nợ lãi.

Phân tích dọc (Vertical Analysis) là phương pháp phân tích cơ cấu, trong đó mỗi khoản mục trên báo cáo tài chính được biểu diễn bằng tỷ lệ phần trăm so với một cơ sở chung (ví dụ: Tổng tài sản trên Bảng cân đối kế toán, Doanh thu thuần trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh).

Lợi nhuận sau thuế được trình bày trên Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ tập trung vào dòng tiền vào và ra thực tế của doanh nghiệp từ hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Khấu hao là một khoản mục phi tiền tệ, được điều chỉnh trong Báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo phương pháp gián tiếp.

Dòng tiền từ hoạt động đầu tư (Cash flow from investing activities) bao gồm các dòng tiền liên quan đến việc mua sắm và thanh lý tài sản dài hạn (như tài sản cố định, bất động sản đầu tư, đầu tư tài chính dài hạn). Tiền thu từ thanh lý tài sản cố định là một dòng tiền vào từ hoạt động đầu tư.

P/E (Tỷ số giá trên lợi nhuận) là một chỉ số định giá cổ phiếu, được tính bằng Giá cổ phiếu chia cho Lợi nhuận trên mỗi cổ phần (EPS). Nó cho biết nhà đầu tư sẵn sàng trả bao nhiêu cho mỗi đồng lợi nhuận của doanh nghiệp, phản ánh kỳ vọng của thị trường về tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai.

Vòng quay các khoản phải thu (Receivables Turnover) đo lường số lần các khoản phải thu được chuyển đổi thành tiền mặt trong kỳ. Vòng quay này tăng lên cho thấy doanh nghiệp thu hồi nợ nhanh hơn, quản lý các khoản phải thu hiệu quả hơn, hoặc có thể do doanh nghiệp đang giảm doanh số bán chịu.

Khi doanh nghiệp dùng tiền mặt (tài sản ngắn hạn) để thanh toán nợ phải trả người bán (nợ ngắn hạn), cả tử số (tài sản ngắn hạn) và mẫu số (nợ ngắn hạn) của tỷ số thanh toán hiện hành đều giảm. Tuy nhiên, do tài sản ngắn hạn thường lớn hơn nợ ngắn hạn, việc giảm cùng một lượng ở cả tử và mẫu sẽ làm giảm tỷ số (ví dụ: 2/1 -> 1/0 khi giảm 1 ở cả tử và mẫu - trường hợp này không thực tế, nhưng minh họa hướng giảm). Trong hầu hết các trường hợp, tỷ số thanh toán hiện hành sẽ giảm.

Tỷ số thanh toán nhanh (Quick Ratio) loại trừ hàng tồn kho ra khỏi tài sản ngắn hạn so với tỷ số thanh toán hiện hành. Nếu tỷ số thanh toán nhanh thấp hơn đáng kể so với tỷ số thanh toán hiện hành, điều này cho thấy doanh nghiệp có một lượng lớn hàng tồn kho trong tài sản ngắn hạn của mình.

Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) trình bày tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định, thường là cuối kỳ kế toán.

Lợi nhuận gộp (Gross Profit) là lợi nhuận cơ bản từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của doanh nghiệp (Doanh thu trừ Giá vốn hàng bán). Đây là chỉ tiêu đầu tiên được xem xét để đánh giá hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh chính.

Hàng tồn kho là một loại tài sản ngắn hạn, do đó nó được trình bày trên Bảng cân đối kế toán (hay Bảng tình hình tài chính) trong phần Tài sản ngắn hạn.

ROE (Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu) được tính bằng Lợi nhuận sau thuế chia cho Vốn chủ sở hữu bình quân. Nó đo lường khả năng doanh nghiệp tạo ra lợi nhuận từ vốn đầu tư của các chủ sở hữu.

So sánh ngang (Cross-sectional analysis) là việc so sánh các chỉ tiêu tài chính của một doanh nghiệp với các doanh nghiệp khác trong cùng ngành hoặc với trung bình ngành tại cùng một thời điểm, để đánh giá vị thế tương đối của doanh nghiệp.

Giả định hoạt động liên tục là một nguyên tắc kế toán cơ bản, cho rằng doanh nghiệp sẽ tiếp tục hoạt động bình thường trong tương lai gần (thường là ít nhất 12 tháng sau ngày lập báo cáo). Báo cáo tài chính được lập trên cơ sở giả định này, trừ khi có bằng chứng ngược lại.

Phân tích báo cáo tài chính dựa trên thông tin công khai, minh bạch. Thông tin nội bộ chưa công bố (insider information) không được sử dụng trong phân tích báo cáo tài chính công khai và có thể vi phạm pháp luật về giao dịch nội gián.

Mô hình DuPont phân tích ROE thành ba thành phần chính: (1) Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (Net Profit Margin), (2) Vòng quay tổng tài sản (Total Asset Turnover), và (3) Đòn bẩy tài chính (Equity Multiplier). ROE = (Lợi nhuận ròng / Doanh thu) x (Doanh thu / Tổng tài sản) x (Tổng tài sản / Vốn chủ sở hữu).

Lợi nhuận giữ lại (Retained Earnings) là phần lợi nhuận sau thuế mà doanh nghiệp không chia cổ tức cho cổ đông mà giữ lại để tái đầu tư vào hoạt động kinh doanh, tăng trưởng và phát triển.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin về dòng tiền vào và ra của doanh nghiệp, giúp đánh giá trực tiếp khả năng thanh toán nợ và khả năng tạo ra tiền mặt để duy trì hoạt động và phát triển.

Tỷ số nợ trên vốn chủ sở hữu đo lường mức độ sử dụng nợ vay so với vốn chủ sở hữu trong cơ cấu vốn của doanh nghiệp. Tỷ số này càng cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài chính càng lớn và rủi ro tài chính càng cao.

Tỷ suất lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) được tính bằng Lợi nhuận gộp chia cho Doanh thu thuần. Chỉ số này tập trung vào hiệu quả hoạt động sản xuất và bán hàng, loại trừ ảnh hưởng của chi phí hoạt động, chi phí tài chính và thuế, do đó phản ánh khả năng sinh lời từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.

Vòng quay các khoản phải trả (Payables Turnover) đo lường số lần doanh nghiệp thanh toán các khoản phải trả cho nhà cung cấp trong kỳ. Vòng quay này đánh giá hiệu quả quản lý nợ phải trả và chính sách thanh toán của doanh nghiệp. Vòng quay quá thấp có thể cho thấy doanh nghiệp chậm thanh toán, ảnh hưởng đến uy tín.

Biên lợi nhuận hoạt động (Operating Profit Margin) được tính bằng Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh (Operating Profit) chia cho Doanh thu thuần. Chỉ số này đo lường khả năng sinh lời từ hoạt động kinh doanh chính sau khi trừ đi giá vốn hàng bán và chi phí hoạt động.

Tỷ suất lợi nhuận ròng (Net Profit Margin) giảm khi lợi nhuận ròng giảm so với doanh thu. Điều này có thể xảy ra khi chi phí (đặc biệt là chi phí hoạt động) tăng nhanh hơn doanh thu, làm giảm lợi nhuận ròng.

Phân tích xu hướng (Trend Analysis) hay phân tích theo chiều ngang (Horizontal Analysis) là việc so sánh các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp qua nhiều kỳ kế toán (thường là 3-5 năm) để xác định xu hướng tăng, giảm hoặc ổn định của các chỉ tiêu, từ đó đánh giá sự phát triển và biến động của doanh nghiệp.