Đề thi, bài tập trắc nghiệm online Quản trị cơ sở dữ liệu – Đề 9

Trường (field) trong mô hình quan hệ đại diện cho một thuộc tính của thực thể. Bản ghi (record) là một thể hiện của thực thể, bảng (table) chứa nhiều bản ghi, và khóa chính (primary key) dùng để định danh duy nhất bản ghi.

CREATE là một lệnh DDL (Data Definition Language) dùng để định nghĩa cấu trúc dữ liệu (ví dụ: tạo bảng), trong khi SELECT, INSERT và UPDATE là các lệnh DML (Data Manipulation Language) dùng để thao tác với dữ liệu trong bảng.

Chuẩn hóa (normalization) tập trung vào việc giảm thiểu dư thừa dữ liệu (data redundancy) và các bất thường khi cập nhật, từ đó đảm bảo tính nhất quán (data consistency) của dữ liệu. Các mục tiêu khác như tăng tốc độ truy vấn hay bảo mật là mục tiêu phụ hoặc được giải quyết bằng các kỹ thuật khác.

Ràng buộc khóa ngoại (foreign key constraint) thiết lập mối quan hệ tham chiếu giữa các bảng, đảm bảo tính toàn vẹn tham chiếu bằng cách yêu cầu giá trị khóa ngoại phải tương ứng với giá trị khóa chính trong bảng tham chiếu.

ACID là tập hợp các thuộc tính quan trọng của giao dịch cơ sở dữ liệu: Tính nguyên tử (Atomicity), Tính nhất quán (Consistency), Tính độc lập (Isolation), và Tính bền vững (Durability).

Chỉ mục (index) là cấu trúc dữ liệu đặc biệt giúp tăng tốc độ truy vấn dữ liệu bằng cách cung cấp đường dẫn nhanh để tìm kiếm bản ghi, tương tự như mục lục trong sách.

Sao lưu (backup) cơ sở dữ liệu là quá trình tạo bản sao dữ liệu để có thể phục hồi (restore) lại dữ liệu trong trường hợp xảy ra sự cố như lỗi phần cứng, phần mềm, hoặc lỗi người dùng.

Trong kiến trúc 3 lớp (3-tier architecture), lớp trình bày (presentation layer) hay lớp giao diện người dùng (user interface layer) là lớp mà người dùng tương tác trực tiếp. Các lớp còn lại xử lý logic nghiệp vụ và quản lý dữ liệu.

Ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu (DDL - Data Definition Language) được sử dụng để định nghĩa và quản lý cấu trúc của cơ sở dữ liệu, bao gồm tạo, sửa đổi, và xóa các đối tượng cơ sở dữ liệu như bảng, chỉ mục, và view.

Trong sơ đồ ER, hình chữ nhật (rectangle) biểu diễn cho thực thể (entity), là một đối tượng hoặc khái niệm có thực trong thế giới thực mà ta muốn lưu trữ thông tin. Hình elip biểu diễn thuộc tính, hình thoi biểu diễn mối quan hệ.

Cơ sở dữ liệu phân tán (distributed database) được thiết kế để dữ liệu được lưu trữ trên nhiều máy tính, giúp tăng khả năng mở rộng (scalability) và tính sẵn sàng (availability), rất phù hợp cho môi trường đám mây và các ứng dụng lớn.

Mệnh đề `WHERE` trong SQL được sử dụng để chỉ định điều kiện lọc (filtering condition) cho các bản ghi được chọn từ bảng trong truy vấn `SELECT`, `UPDATE`, hoặc `DELETE`.

Kiểm soát đa phiên bản (MVCC) thường được sử dụng để ngăn chặn 'đọc bẩn' (dirty read) bằng cách cho phép mỗi giao dịch đọc một phiên bản nhất quán của dữ liệu tại thời điểm bắt đầu giao dịch, mà không cần chờ các giao dịch khác kết thúc.

Nhật ký giao dịch (transaction log) ghi lại tất cả các thay đổi dữ liệu trong cơ sở dữ liệu. Trong quá trình khôi phục, nhật ký được sử dụng để redo (thực hiện lại) các giao dịch đã commit nhưng chưa được ghi vào đĩa dữ liệu, và undo (hủy bỏ) các giao dịch chưa commit.

Cơ sở dữ liệu key-value (key-value database) là loại NoSQL đơn giản nhất, lưu trữ dữ liệu dưới dạng cặp khóa-giá trị. Chúng rất nhanh và thường được sử dụng cho bộ nhớ cache, lưu trữ phiên, và các ứng dụng yêu cầu tốc độ cao.

Sharding (phân mảnh) là kỹ thuật phân vùng dữ liệu theo chiều ngang (horizontally partitioning) bằng cách chia dữ liệu lớn thành các phần nhỏ hơn (shards) và phân phối chúng trên nhiều máy chủ. Điều này giúp tăng khả năng mở rộng và hiệu suất của cơ sở dữ liệu phân tán.

Câu lệnh `JOIN` trong SQL được sử dụng để kết hợp dữ liệu từ hai hoặc nhiều bảng dựa trên một cột chung giữa chúng. Có nhiều loại JOIN như INNER JOIN, LEFT JOIN, RIGHT JOIN, và FULL OUTER JOIN, mỗi loại có cách thức kết hợp khác nhau.

Mô hình hướng đối tượng (OODBMS) được thiết kế để xử lý dữ liệu phức tạp như đa phương tiện, dữ liệu không cấu trúc, và các mối quan hệ phức tạp một cách tự nhiên hơn so với mô hình quan hệ (RDBMS), vốn tập trung vào dữ liệu cấu trúc và bảng biểu.

Kho dữ liệu (data warehouse) được thiết kế đặc biệt cho phân tích và báo cáo (OLAP - Online Analytical Processing), cho phép tổ chức truy vấn và phân tích dữ liệu lịch sử, tổng hợp để hỗ trợ ra quyết định kinh doanh. OLTP (Online Transaction Processing) là xử lý giao dịch trực tuyến, thường được thực hiện bởi các hệ thống cơ sở dữ liệu giao dịch thông thường.

Khai phá dữ liệu (data mining) là quá trình khám phá tri thức (knowledge discovery) và các mẫu ẩn (patterns) từ lượng lớn dữ liệu. Nó sử dụng các kỹ thuật thống kê, máy học, và trí tuệ nhân tạo để tìm ra thông tin hữu ích từ dữ liệu.

Hàm tổng hợp `COUNT(*)` trong SQL được sử dụng để đếm tổng số bản ghi (rows) trong một bảng hoặc trong tập kết quả truy vấn. Các hàm tổng hợp khác như `SUM()`, `AVG()`, `MAX()` thực hiện các phép tính khác nhau trên các cột số.

Xác thực bằng tên người dùng và mật khẩu (username/password authentication) là phương pháp cơ bản và phổ biến nhất để xác thực người dùng khi truy cập vào cơ sở dữ liệu. RBAC (kiểm soát truy cập dựa trên vai trò) là một cơ chế ủy quyền (authorization) sau khi xác thực thành công.

DBaaS (Database as a Service) là dịch vụ cơ sở dữ liệu trên đám mây, lợi ích chính là giảm chi phí quản lý và vận hành (operational cost) cho người dùng, vì nhà cung cấp dịch vụ chịu trách nhiệm về hạ tầng, bảo trì, và cập nhật cơ sở dữ liệu. Người dùng tập trung vào việc sử dụng cơ sở dữ liệu cho ứng dụng của mình.

Mệnh đề `GROUP BY` trong SQL được sử dụng để nhóm các bản ghi có giá trị giống nhau ở một hoặc nhiều cột được chỉ định. Thường được sử dụng kết hợp với các hàm tổng hợp (aggregate functions) để tính toán trên từng nhóm.

Replication (sao chép) là kỹ thuật tạo bản sao dữ liệu từ một cơ sở dữ liệu chính (primary database) sang một hoặc nhiều cơ sở dữ liệu sao (replica databases). Mục đích chính là tăng tính sẵn sàng (high availability) và khả năng chịu lỗi (fault tolerance), cũng như cải thiện hiệu suất đọc bằng cách phân tải truy vấn đọc cho các bản sao.

Mối quan hệ 'một-nhiều' (one-to-many) nghĩa là một bản ghi ở bảng 'một' có thể liên kết với không hoặc nhiều bản ghi ở bảng 'nhiều', nhưng mỗi bản ghi ở bảng 'nhiều' chỉ có thể liên kết với tối đa một bản ghi ở bảng 'một'.

Thực thể yếu (weak entity) là thực thể không thể được xác định duy nhất chỉ bằng thuộc tính của chính nó và phải phụ thuộc vào một thực thể khác (thực thể chủ sở hữu - owner entity). Trong hệ thống quản lý thư viện, 'Phiếu mượn' thường phụ thuộc vào 'Độc giả' và 'Sách' để xác định duy nhất, do đó có thể coi là thực thể yếu.

`VIEW` (khung nhìn) trong SQL là một bảng ảo được tạo ra từ kết quả của một câu truy vấn SELECT. Nó cung cấp một cách để đơn giản hóa các truy vấn phức tạp, giới hạn quyền truy cập dữ liệu, và cung cấp một khung nhìn tùy chỉnh của dữ liệu cho người dùng.

Khai phá dữ liệu (data mining) là công nghệ phù hợp nhất để phân tích hành vi mua sắm của khách hàng, tìm ra các mẫu và xu hướng, từ đó đưa ra các đề xuất sản phẩm cá nhân hóa. Các công nghệ khác như sao lưu, chuẩn hóa, và kiểm soát truy cập không trực tiếp giải quyết vấn đề phân tích hành vi người dùng.

Tăng cường bảo mật cơ sở dữ liệu là một hoạt động quan trọng nhưng không trực tiếp liên quan đến việc tối ưu hóa hiệu suất truy vấn. Các kỹ thuật tối ưu hóa truy vấn bao gồm sử dụng chỉ mục, tái cấu trúc cơ sở dữ liệu, và viết lại câu truy vấn để hệ quản trị cơ sở dữ liệu có thể thực thi hiệu quả hơn.